Hbr 5:5-6 | Wybór Najwyższego Kapłana

 

BWP, Hbr 5:5-6: 

Stąd i Chrystus nie wywyższył samego siebie, stając się Arcykapłanem, 

lecz uczynił to Ten, który do Niego powiedział: 

Ty jesteś moim Synem, 

Ja Cię dziś zrodziłem. 

Podobnie mówi w innym miejscu: 

Ty jesteś kapłanem na wieki 

według porządku Melchizedeka.

Zrozumienie instytucji żydowskiego arcykapłaństwa w I wieku pomoże nam lepiej docenić siłę argumentu zawartego w Liście do Hebrajczyków 5:1-10 na rzecz wyższości arcykapłaństwa Jezusa. 

Zgodnie z prawem Mojżeszowym, kapłaństwo starego przymierza należało do Aarona i jego synów, ponieważ sam Bóg wyznaczył linię Aarona jako linię kapłańską (Wj 29:9). 

Chociaż w systemie religijnym starego przymierza było wielu kapłanów, był też jeden arcykapłan, a jednym z jego głównych obowiązków było raz w roku wnoszenie krwi przebłagalnej do Miejsca Świętego przybytku, aby zakryć grzechy Izraela (Kpł 16). 

Aaron był pierwszym z tych arcykapłanów. W czasach Dawida i Salomona linią arcykapłańską była linia Sadoka, jednego z potomków Aarona, którego Bóg wybrał na arcykapłana podczas zjednoczonej monarchii (1 Kron. 6:1–15; 29:22; Ezech. 40:44–47). 

Dlatego autor Listu do Hebrajczyków podkreśla, że kapłan musiał być wybrany, mianowany i powołany przez Boga. „Nikt nie dostępuje tego zaszczytu sam z siebie” (Hbr. 5:4).

Autor Listu do Hebrajczyków mówi tu z ironią: „Nikt sam sobie nie bierze tego urzędu” – bo w czasach, gdy pisał (I w. n.e.), dokładnie tak się działo.

Od powstania Machabeuszów (ok. 160 r. przed Chr.) arcykapłanów już nie wyznaczał Bóg, tylko politycy:

• Dynastia Hasmoneuszów sama sobie wzięła ten tytuł.
  
  
• Potem Herodowie (królowie podlegli Rzymowi) mianowali kogo chcieli – często nie z rodu Sadoka.
  
  

W latach 37 przed Chr. – 70 po Chr. urząd arcykapłana sprawowało aż 28 różnych osób – najczęściej politycznych nominatów.

Niektórzy odbiorcy Listu myśleli: „Lepiej wrócić do starego systemu ze świątynią i arcykapłanami niż iść za Jezusem”. Autor pokazuje: ten „stary system” w ich czasach był już dawno zepsuty i pozbawiony Bożego upoważnienia i autoryzacji.

W przypadku Jezusa było inaczej. List do Hebrajczyków 5:5-6 podkreśla, że Jezus nie wziął sobie urzędu arcykapłana sam – powołał Go sam Bóg.

Na poparcie tej tezy powołuje się na dwa kluczowe psalmy mesjańskie: Psalm 2 i Psalm 110. 

W kolejnych rozważaniach omówimy bardziej szczegółowo znaczenie arcykapłaństwa Jezusa według Psalmu 110 (Hbr 5:6). 

Psalm 2 odnosi się pierwotnie do intronizacji Dawida i jego synów, którzy byli jedynie ludźmi, którzy zostali adoptowani jako synowie Boży po wstąpieniu na tron (Ps. 2:7; Hbr 5:5). 

W Jezusie te słowa spełniają się doskonale: On nie został „adoptowany” na Syna – jest Nim odwiecznie. Po zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu Bóg naprawdę „intronizuje” Go jako wiecznego Króla i jedynego prawdziwego Arcykapłana.

_______

Chrystus, jako wcielony Zbawiciel, został wyznaczony przez samego Boga na naszego Najwyższego Kapłana. Dlatego każdy, kto twierdzi, że jest pośrednikiem między nami a naszym Stwórcą, wysuwa fałszywe twierdzenie. Jest tylko jeden Najwyższy Kapłan, a wszyscy inni, którzy twierdzą, że pośredniczą między nami a Bogiem, muszą zostać odrzuceni.

Do dalszego studiowania

1 KRÓLEWSKA 1

1 KRONIK 17:1–15

AGGEUSZA 2:1–9

HEBR 7

___________

Komentarz F.F. Bruce:

Autor listu teraz stosuje do Chrystusa zasadę, którą właśnie sformułował w wersecie 4: nikt nie może sam sobie przypisać godności arcykapłańskiej – musi być powołany przez Boga.  

W przypadku Chrystusa to powołanie jest podwójne i wyjątkowe:

1. "Ty jesteś moim Synem, Ja Cię dziś zrodziłem" (Ps 2:7)  

   Cytat z Psalmu 2, pierwotnie odnoszący się do namaszczenia królewskiego izraelskiego monarchy w dniu jego intronizacji, tutaj jest zastosowany do wyniesienia (wywyższenia) Chrystusa po zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu. 

Autor Listu do Hebrajczyków już wcześniej użył tego wersetu w 1:5, by podkreślić synostwo Chrystusa. 

Teraz pokazuje, że to samo boskie wypowiedzenie, które ustanowiło Chrystusa Synem w mocy (por. Dz 13:33; Rz 1:4), ustanowiło Go również arcykapłanem.

2. "Ty jesteś kapłanem na wieki na wzór Melchizedeka" (Ps 110:4)  

Drugi cytat, wzięty z Psalmu 110:4, jest kluczowy dla całej argumentacji Listu do Hebrajczyków (będzie rozwinięty zwłaszcza w rozdziale 7). 

Bóg przysięgą („Pan przysiągł i nie pożałuje”) ustanowił Chrystusa kapłanem „na wzór Melchizedeka” – czyli w porządku kapłańskim zupełnie odmiennym od lewickiego, niezależnym od rodowodu Aarona i nie podlegającym przemijaniu.

Połączenie tych dwóch tekstów (Ps 2:7 i Ps 110:4) jest genialne. Pokazuje, że ten sam akt Bożego powołania, który ustanowił Chrystusa Królem-Mesjaszem (Ps 2), ustanowił Go także wiecznym Arcykapłanem (Ps 110). 

Oba urzędy – królewski i kapłański – spotykają się w jednej osobie, co w Starym Testamencie było niemożliwe (por. tragedia króla Uzjasza w 2 Krn 26). 

Tylko w Chrystusie, który jest Synem w absolutnym sensie, możliwe jest takie połączenie.

Autor Listu celowo zestawia te dwa teksty, aby pokazać wyższość kapłaństwa Chrystusa:  

– jest ono "osobiste i bezpośrednie" (Bóg sam mówi „Ty jesteś…”),  

– jest "wieczne" („na wieki”),  

– i oparte na "przysiędze Bożej" (co zostanie rozwinięte w Hbr 6:17 i 7:20-22).

Podsumowując:  

Wersety 5-6 udowadniają, że Chrystus nie uzurpował sobie godności arcykapłańskiej – został do niej powołany przez samego Boga, i to w sposób o wiele wspanialszy niż Aaron, ponieważ Jego powołanie jest związane z wiecznym synostwem i potwierdzone przysięgą Bożego słowa.